- Hamami i Pejës është një ndërtesë e periudhës osmane e ndodhur në qytetin e Pejës, afër qendrës historike.
- Është një nga hamamet më të njohura në Kosovën Perëndimore, dëshmi e zhvillimit urban dhe jetës publike në kohën osmane.
Historia
- U ndërtua në shekullin XVII, gjatë sundimit osman në rajon.
- U krijua si pjesë e strukturave publike të qytetit, për të plotësuar nevojat higjienike dhe shoqërore të banorëve.
- Përdorej nga banorët për larje, përgatitje para faljes dhe ngjarje shoqërore.
Arkitektura
- Ndërtuar me gurë dhe tulla, përmban kupola dhe qemere të stilit klasik osman.
- Përbëhet nga hapësirat e zakonshme të një hamami:
- Dhomë për pritje dhe ndërrim (sofa)
- Salla e ftohtë (soğukluk)
- Salla e ngrohtë (ılıklık)
- Salla e nxehtë (hararet)
- Dritaret e vogla në kupola shërbejnë për ndriçim dhe ajrosje natyrale.
Funksioni dhe Roli Shoqëror
- Shërbente jo vetëm për higjienë, por edhe si vend socializimi për qytetarët.
- Ishte një pjesë e rëndësishme e jetës urbane, ku njerëzit takoheshin, bisedonin dhe organizonin aktivitete private (si përgatitje për dasma).
- Një institucion kulturor dhe shoqëror për qytetin.
Gjendja aktuale
- Pas shumë vitesh të mbyllur dhe në gjendje jo të mirë, hamami është restauruar pjesërisht.
- Aktualisht përdoret për qëllime kulturore dhe artistike, si ekspozita, ngjarje letrare e muzikore.
- Është i mbrojtur si monument i trashëgimisë kulturore nga institucionet e Kosovës.
Rëndësia Kulturore
- Përfaqëson trashëgiminë arkitekturore osmane dhe jetën e qytetit në shekujt e kaluar.
- Është pjesë e identitetit historik të Pejës dhe një atraksion për turistët kulturorë.
- Ruajtja e tij kontribuon në mbrojtjen e pasurisë kulturore kombëtare.
